Over werk-, zater- en feestdagen

De Standaard, donderdag 17 maart 2022, p. 19

Zaterdag

zaterdag werkdag

Ik schrijf dit stukje op zaterdag. Als ik dat gedoe schrijfwerk zou noemen, zou de zaterdag daardoor dan een werkdag worden? Of is de zaterdag hoe dan ook een werkdag?

Beoefenaars van het arbeidsrecht zullen de laatste vraag alvast bevestigend beantwoorden, maar dat los van de vraag of al dan niet op die zaterdag werd gewerkt.

Tot ontslag om een dringende reden bijvoorbeeld moet worden overgegaan binnen drie werkdagen na de kennisname van het feit dat men als een zwaarwichtige tekortkoming beschouwt en van de dringende reden moet kennis worden gegeven binnen drie werkdagen volgend op het ontslag (art. 35 Arbeidsovereenkomstenwet). Als een van de dagen binnen die driedagentermijn een zaterdag is, wordt die als werkdag beschouwd. Ook wanneer het werkrooster van de werknemer niet in arbeid op zaterdag voorziet en zelfs wanneer in de onderneming van de werkgever nooit iemand op zaterdag werkt en het bedrijf dus gesloten is, is de zaterdag een werkdag.

Het arbeidsrecht wijkt aldus af van het gewoon taalgebruik, waarin een werkdag gewoon een dag is waarop (in de regel) gewerkt wordt.

Waar staat dat?

Nergens. Enig aanknopingspunt in de Arbeidsovereenkomstenwet is daarvoor niet te vinden. 

Waarom zegt men dat dan?

Omdat “algemeen wordt aangenomen” dat het zo is.

Waarop steunt men zich daarvoor?

Ik zie een mogelijk aanknopingspunt in de folklore:



Maar juristen plegen te verwijzen naar de wetgeving op de jaarlijkse vakantie. Die gaat er, meer dan een halve eeuw na de redactie van haar huidige basisversie, nog altijd van uit dat de zesdagenweek de regel is (zie bv. art. 68, 4°, Uitvoeringsbesluit Jaarlijksevakantiewet).

Wat doen wij ermee?

Niets. Maar wordt het, op een ogenblik dat de "arbeidsdeal" van de regering een vierdagenweek als mogelijkheid in het vooruitzicht stelt, niet stilaan tijd afscheid te nemen van dat anachronisme en de vijfdagenweek als regel te nemen in de regelgeving?

Feestdag

Vorige week zondag was er feest in de familie: een van de kleindochters was dertien jaar geworden. Was die zondag dan een feestdag?

Beoefenaars van het arbeidsrecht zullen die vraag natuurlijk ontkennend beantwoorden: zondag 13 maart 2022 was geen feestdag, ook niet omwille van de verjaardag.

Waar staat dat?

In de feestdagenwetgeving, die slechts tien federale feestdagen kent, waaronder noch 13 maart, noch de verjaardag van meisjes van dertien voorkomt (art. 1 Uitvoeringsbesluit Feestdagenwet). Eigenlijk bedoelen ze dat 13 maart geen wettelijke feestdag was, of preciezer: geen federale wettelijke feestdag.

Wat met de "vlaamse nationale feestdag"?

Er is inderdaad ook nog de Vlaamse feestdag.De feestdag van de Vlaamse gemeenschap of natie. Men zou dus kunnen spreken van de Vlaamse nationale feestdag.

Alleen is dat geen wettelijke feestdag. Niet omdat hij niet bij wet, maar bij decreet is vastgesteld (Decreet van 7 mei 2004 houdende invoering van 11 juli als Vlaamse vakantiedag). Maar omdat hij niet feestdag mag heten: om verwarring met federale wettelijke feestdagen te voorkomen, spreekt het decreet niet van feestdag, maar van vakantiedag.

Overigens krijgt enkel het personeel van Vlaamse overheidsdiensten de vakantiedag op grond van het decreet. 

Ongelijke behandeling

Met zijn wankele basis voor de kwalificatie van zaterdagen als werkdagen hinkt het arbeidsrecht achterop bij andere rechtstakken. Het Wetboek van Economisch Recht bepaalt wél uitdrukkelijk, en bovendien op een uniforme manier, wat werkdagen zijn: “het geheel van alle kalenderdagen met uitsluiting van de zondagen en wettelijke feestdagen” (art. I, 1, 9°, WER). Bovendien verlengt dezelfde bepaling een termijn die is uitgedrukt in werkdagen die op een zaterdag afloopt, tot de eerstvolgende werkdag, zoals in het gerechtelijk recht het geval is (art. 53 Ger.W.). Maar economisch en gerechtelijk recht zijn dan ook gecodificeerd. Wanneer is het arbeidsrecht aan de beurt?

Voorts leidt zaterdagen als werkdagen beschouwen in het arbeidsrecht tot ongelijke behandeling van werkgevers (en werknemers).

Werkgevers van ondernemingen waar op zaterdag wordt gewerkt, beschikken in vergelijking met werkgevers van ondernemingen waar dat niet het geval is, over een werkdag-in-de-algemene-betekenis-van-het-woord meer als in het arbeidsrecht een termijn in werkdagen is uitgedrukt en in die termijn een zaterdag valt, bv. de tweemaal drie werkdagen van de regeling van het ontslag om een dringende reden.

En een Vlaamse publieke werkgever beschikt in hetzelfde geval ten aanzien van zijn arbeidscontractanten in de realiteit over één dag minder als de Vlaamse “nationale” feestdag in een na te leven termijn valt.

Het initiatief van de federale regering waarvan sprake in bovenstaand artikel in De Standaard zou alvast aan de laatstgenoemde ongelijke behandeling een einde maken: de Vlaamse decretale feestdag zou dan echt een Vlaamse federale wettelijke feestdag worden, hoe vreemd dat ook in de oren moge klinken.

Willy van Eeckhoutte

Archief

Gebruik het zoekvenster bovenaan rechts om te zoeken in de vorige afleveringen(vanaf 1 januari 2018).

contacteer info@soconsult.be voor afleveringen van vóór 1 januari 2018


Inschrijven

Vorige artikels


Andere kanalen

SoConsult gebruikt cookies
Net als andere websites, houden wij van cookies. De cookies die we gebruiken, dienen voornamelijk om jouw ervaring op onze website te verbeteren. We gebruiken ook cookies omdat we graag meten hoe onze website wordt bezocht. We plaatsen deze cookies alleen, wanneer je voorafgaande toestemming hebt gegeven.